Sprawne funkcjonowanie warszawskiej Giełdy Papierów Wartościowych jest możliwe przede wszystkim dlatego, że zasady, w oparciu o które funkcjonuje są wyjątkowo czytelne i konkretne. Nie można ich dowolnie modyfikować, a kolejne lata działalności giełdy potwierdzają zasadność ich wprowadzenia. Jedna z najważniejszych dotyczy systemów notowań, na GPW w Warszawie możemy zaś mówić nie o jednym, ale o dwóch podstawowych sposobach pozwalających na ustalanie cen w transakcjach.
System notowań jednolitych
System notowań jednolitych z dwukrotnym ustalaniem kursu zakłada składanie w pewnym przedziale czasowym zarówno zleceń kupna, jak i zleceń sprzedaży. Następnie, w oparciu o nie, następuje ustalenie kursu, po którym zawierane są transakcje, na które zostało zgłoszone zapotrzebowanie. Samo ustalenie kursu jednolitego jest możliwe przede wszystkim dzięki precyzyjnie określonemu algorytmowi, sama procedura jest zaś stosowana dwa razy dziennie, przed i po południu. Współcześnie system notowań jednolitych z dwukrotnym ustalaniem kursu jest stosowany w odniesieniu do mniejszej liczby spółek znajdując zastosowanie przede wszystkim wówczas, gdy akcje kolejnych z nich charakteryzuje mniejsza płynność.
System notowań ciągłych
W przypadku systemu notowań ciągłych zmiany kursu są możliwe już nie dwa razy dziennie, ale od momentu dokonania jednej, do chwili przeprowadzenia drugiej transakcji. Działania kupujących i sprzedających wpływają na siebie nawzajem, a osoba grająca na giełdzie ma realny wpływ na kondycję spółki giełdowej, która budzi jej zainteresowanie. Współcześnie notowania ciągłe są coraz bardziej powszechne i właśnie w oparciu o nie ustalany jest kurs większości spółek. Warto jednak pamiętać o tym, że taki system notowań może stanowić zagrożenie nie tylko dla interesów giełdowych graczy, ale i samych firm, których akcje dopuszczone są do obrotu giełdowego. To właśnie dlatego system notowań ciągłych jest stosowany przede wszystkim w odniesieniu do tych firm, które cechuje duża płynność.
Rodzaj systemu notowań na giełdzie uzależnia nie tylko działania podejmowane przez graczy. Ma on wpływ także na fazy sesji giełdowych i określa, w jaki sposób funkcjonuje ta instytucja. W systemie kursu jednolitego możemy mówić o czterech jej fazach. Z pierwszą mamy do czynienia przed otwarciem, a w czasie jej trwania następuje składanie zleceń na otwarcie, a także publikowanie Teoretycznego Kursu Otwarcia znanego też jako TKO. W czasie drugiej fazy mamy do czynienia z fixingiem – następuje określenie kursu jednolitego oraz realizacja złożonych zleceń. Trzecia faza to dogrywka polegająca na składaniu i realizacji zleceń po cenie z fixingu, a więc równej kursowi jednolitemu, czwarta zaś koncentruje się na składaniu tych zleceń, które będą realizowane podczas kolejnej sesji.
W przypadku systemu notowań ciągłych mówimy o znacznie bardziej rozbudowanym harmonogramie. W pierwszej kolejności musimy wspomnieć o fazie przed otwarciem, kiedy to składa się zlecenia na otwarcie i publikuje TKO, otwarciu, gdy określa się kurs otwarcia i realizuje te zlecenia, które zostały wprowadzone do systemu przed rozpoczęciem sesji, fazie notowań ciągłych, gdy zlecenia są przyjmowane i realizowane zgodnie z tym, co sugeruje aktualna sytuacja rynkowa, fazie przed zamknięciem, w czasie której składa się zlecenia na zamknięcie, a także o fazie zamknięcia, gdy określany jest kurs zamknięcia i realizacja tych zleceń, które zostały wprowadzone do systemu w fazie przed zamknięciem. Ostatnią z faz jest dogrywka, w czasie której można składać i realizować zlecenia po cenie, która równa jest kursowi zamknięcia.